Wat een stuk krant blootlegt
Ons hele land - nee … de hele wereld - is uit haar groef. Dit geldt ook voor mij, mijn familie, mijn werk, mijn sociale leven, etc.
Dit voelt onbestendig, spannend, een beetje beangstigend en ook ben ik wel erg nieuwsgierig naar de inzichten op langere termijn. Want deze situatie lijkt ook een reality-check te worden voor de keuzes en handelingen die we dag-in-dag-uit als vanzelfsprekend zagen. Denk aan vergaderen, forenzen, wandelen, examineren, verzorgen, boodschappen doen, etc.
Deze nieuwe situatie zie ik ook als kans om een vraag te onderzoeken waarmee ik al langer rondloopt. Ik werk al redelijk wat jaren met bedrijven en andere opdrachtgevers. Maar hoe krijg ik meer zicht op de wijze waarop nog grotere systemen zoals bv. de economie, de gezondheidszorg, financiën, politiek, de sociale sector en de voedsel sector tegenwoordig vervlochten zijn?
4 Kranten
Mijn plan was daarom afgelopen zaterdag als volgt: Ik koop 4 kranten en lees die kranten door, met de highlighter in de aanslag. Alle termen die ik kan gebruiken voor het in kaart brengen van de samenhang markeer ik en zet ik in een digitale kaart, ofwel een ‘systems map’ .
Loopy
Voor de uitwerking van mijn systeem kon ik gebruik maken van bijvoorbeeld Kumu of Loopy . Mijn keuze viel op de laatste vanwege het intuïtieve gebruik en het feit dat je de stromingen in het systeem ziet bewegen.
De naam van de tool verraad al enigszins de insteek. Hij is gebaseerd op het principe van feedback loops. Als vanaf de jaren 30 van de vorige eeuw benadrukte de Cybernetica de cyclische werking van veel systemen in onze wereld. Tot dan toe (en helaas in veel takken van sport nog steeds) werd er veelal gedacht in lineaire modellen van oorzaak-gevolg relaties. Deze methode bleek echter steeds minder in staat te zijn onze huidige uitdagingen het hoofd te bieden (1).
Klik hier voor een afbeelding van de meest simpele vormen van feedback-loops die in systemen kunnen voorkomen. Lees voor meer diepgaande informatie het boek Thinking in Systems van Donella Meadows.
Hoe het me verging
Het liep allemaal iets anders dan ik me had voorgesteld. Ik had op pagina 3 van de eerste krant al meer termen gemarkeerd dan ik praktisch kwijt kon in mijn Loopy-kaart. Het in kaart brengen leverde tevens veel meer vragen op dan antwoorden. Eigenlijk was ik bij het aanmaken van elk element en elke relatie steeds met mijzelf in gesprek over de juistheid en de namen, de relaties, sterkte van de relatie etc. Ik vond het moeilijk om keuzes te maken en om focus te bepalen. Wanneer dit een groep van 8 mensen was geweest zou er een levendig gesprek hebben plaatsgevonden dat van hot naar her gegaan zijn totdat telkens iemand knopen zou hebben doorgehakt.
Mijn poging in Loopy zag er tot nu toe als volgt uit:
Ga op de Corona cirkel staan en klik op ^ om de stroom te starten
Onderzoek
Na deze ervaring wilde ik graag mijn ervaring checken. In een artikel van Sedlacko e.a. las ik dat er onderzoek was gedaan naar het groepsgewijs in kaart brengen van systemen. Hun conclusies waren onder andere dat gezamenlijk systems-mapping-sessies de volgende resultaten lijken te hebben:
• Systems mapping legt structurele oorzaken bloot trends binnen een systeem en toont ook niet-bedoelde consequenties van die trends.
• Wanneer deelnemers hun systeem in kaart hebben gebracht, dan is het zinvol ze te laten focussen factoren die van invloed zijn op delen van het systeem. Hiermee genereer je: 1) Bewustzijn van hun eigen aannames over het systeem, 2) Reflectie op de juistheid van het zelf gemaakte model 3) Bewustzijn over de eventuele hiaat in hun eigen kennis.
Lang verhaal kort
Het bespreken van de systems-maps (mentale modellen) maakt de verschillende belangen van de deelnemers helder en verduidelijkt ook de standpunten van waaruit mensen hun eigen beelden vormen. Gunstig is ook dat in het proces gezocht wordt naar factoren die het systeem beïnvloeden. Hiermee wordt ook buiten de grens van het systeem gekeken naar aangrenzende uitdagingen.
Kortom: Wanneer er behoefte is aan samenkomen, reflecteren en kennis delen binnen een organisatie, dan is het gezamenlijk werken met Systems Mapping een voor de hand liggende keuze.
(1) Kijk voor meer informatie hierover deze youtube video over het Cynefin raamwerk. Hierin wordt aangegeven dat elke benadering zijn plaats heeft.
